Posta en marcha do programa Quérote + 2024-2025

Este curso por segundo ano consecutivo, desenvolvemos no noso centro o programa de educación sexual  Quérote +, dentro do Plan Proxecta + de innovación educativa, da Consellería de Cultura, Educación, Formación Profesional e Universidades en colaboración con outros organismos.

Os obxectivos que perseguimos coa realización do mesmo son:

• Que o profesorado dispoña de información e ferramentas para o traballo da educación sexual na aula.
• Estimular no alumnado unha autoestima positiva co obxecto de reducir a influencia da presión grupal.
• Educar en habilidades que favorezan a toma de decisións responsables para un mesmo e para a comunidade.
• Poñer en valor a diversidade e fomentar o seu respecto de cara a unha convivencia construtiva e harmónica.
• Achegar información en canto a situacións que poderían acontecer (seguridade no uso da tecnoloxía, prevención de embarazos, ITS, etc.)

Abordaranse tres contidos básicos:

• Educación sexual.
• Modelos de amor e de parella.
• Uso das tecnoloxías nas relacións.

Realizarase cos tres grupos de 3º ESO: A, B e C, nas materias de Bioloxía e Xeoloxía, Lingua e Literatura Galega, Física e Química, e Valores Éticos, así como en sesións de titoría. Consistirá na posta en marcha das oito fichas proporcionadas polo programa Quérote +, de novembro a xuño.

Todas as actividades desenvoltas polo alumnado serán publicadas neste blog.

Traballaremos:

• Ficha 1: Presentación do recurso Quérote +.
• Ficha 2: A educación sexual.
• Ficha 3: A orientación do desexo e a identidade sexual.
• Ficha 4: O modelo de amor romántico.
• Ficha 5: A relación dos sexos a través da tecnoloxía.
• Ficha 6: Cultivando habilidades.
• Ficha 7: Aconcepción e concepción.
• Ficha 8: Hoxe damos clase nós.

Podedes acceder as fichas premendo aquí

O profesorado que participa neste programa é:

• Patricia Beldrón González, docente de Lingua e Literatura Galega.
• María de Toro González, docente de Valores Éticos e titora.
• Iria González Vázquez, docente de Física e Química e titora.
•  María Ángeles Miranda Babarro, orientadora.
• Lourdes Vaz Justo, docente de Lingua e Literatura Galega.
• Guiomar Vázquez Nogueiras, coordinadora, titora e docente de Bioloxía e Xeoloxía.

Ficha 8: Hoxe damos clase nós

 Os obxectivos desta actividade foron:

• Asimilar conceptos e concretalos para servir de ponte co alumnado de 2º ESO.
• Reflexionar sobre a importancia de como transmitimos e cales son as pautas para facelo.

O deseño e condución da mesma foron efectuados polas tres titoras de 3º ESO:

• Olaia Trigo González: 3º ESO A.
• María Villarino López: 3º ESO B
• María de Toro González: 3º ESO C.

Primeiro, as titoras formaron en cada clase grupos para distribuír o traballo e resumir os temas abordados en cada ficha.

O segundo paso consistiu en acudir á aula de informática, en tres ou catro sesións, para elaborar unha presentación conxunta en "Canva". Tras algunha corrección e suxerencia por parte das docentes en relación a comunicar con maior claridade e exemplificar as cuestións , seleccionouse un ou unha portavoz de cada equipo para efectuar a exposición.

Pódense visualizar as presentacións premendo nas seguintes ligazóns:

• 3º ESO A
• 3º ESO B
• 3º ESO C

Por último, os días 17 (en 3º ESO A e C) e 22 de xuño (en 3º ESO B), o alumnado de 3º ESO visitou as clases de 2º ESO para expor os contidos traballados no programa Quérote + 23/24.  

Exposición de 3º ESO A ante 2º ESO A:

Exposición de 3º ESO B ante 2º ESO B:

Exposición de 3º ESO C ante 2º ESO C:

En xeral, as rapazas e rapaces de 2º ESO estiveron atentos e amosaron interese. Incluso, consultaron dúbidas. Ademais,  esta experiencia permitiu ao estudantado de 3º ESO gañar en confianza e capacidade organizativa.

Ficha 7: Aconcepción e concepción

 

Esta ficha desenvolveuse na materia de Bioloxía e Xeoloxía, coa profesora Guiomar Vázquez Nogueiras, durante tres sesións con cada grupo entre os días 13 e 24 de maio de 2024.

Os obxectivos a acadar foron:

• Contribuír ao coñecemento da erótica persoal.
• Potenciar o uso do preservativo como método de protección ante os embarazos non planificados e as ITS.
• Fomentar unha actitude crítica na búsqueda de información e resaltar a importancia de realizala en páxinas que dean garantías de fiabilidade nos seus contidos.
  

Incorporouse aos contidos da materia, dentro unidade didáctica "A función de reprodución no ser humano", despois de ter abordado: sexualidade, características xerais da reprodución humana, adolescencia e puberdade, anatomía e funcionamento dos aparatos reprodutores, así como fecundación, embarazo e parto.

Na primeira sesión establecéronse grupos de  catro persoas para que durante dez minutos reflexionasen e apuntasen nun papel prácticas eróticas aconceptivas. A continuación, en gran grupo, realizouse unha posta en común, e unha alumna ou alumno encargouse de escribir na pizarra as conclusións. Por último preguntouselles ao alumnado pola única práctica erótica que pode conducir a un embarazo e anotouse na pizarra.

Nas dúas seguintes sesións, de xeito individual ou en grupos de ata tres alumnos ou alumnas elaboraron un informe cos seguintes apartados:

• Portada.
• Índice.
• Concepto de método anticonceptivo.
• Descrición e clasificación dos métodos anticonceptivos. Valoraredes os seguintes aspectos: natural ou artificial (barreira, químico, hormonal ou cirúrxico); eficacia (nula, baixa, media, alta ou moi alta), vantaxes e inconvenientes; permanentes, transitorios ou dun só uso.
• Causas da baixa eficacia dos métodos naturais.
• Mitos que poden provocar embarazos non desexados.
• Pílula poscoital (cando debe utilizarse, como actúa e por que non se pode considerar un método anticonceptivo)
• ITS: concepto, transmisión e prevención.
• Webgrafía.

Consultaron as seguintes fontes de información:

 

• Libro de texto
• Web do SERGAS sobre métodos anticonceptivos.
• Saber+ dos Centros Quérote +.
• Prácticas eróticas seguras fronte ás ITS. Goberno de Canarias.
• Guía das ITS do SERGAS
• Kolokon, a forma xove de entender o sexo. Portugalete.

Premendo AQUÍ pódense consultar algúns dos informes realizados polo alumnado.

 

Ficha 6: Cultivando habilidades

A profesora de Xeografía e Historia, María Villarino López, desenvolveu esta ficha cos tes grupos de 3º ESO, durante tres sesións por grupo de cincuenta minutos cada unha, na última semana do mes de abril.

A metodoloxía empregada consistiu na visualización da presentación, que aparece a continuación, e o traballo do material na aula, fomentando o debate. Ademais, propúxoselles como traballo final que preparasen por grupos unha exposición para o alumnado de 2º ESO de todo o aprendido ao longo do programa, que terá lugar no mes de xuño.

 

O guión do traballo realizado foi o seguinte:

1. Presión social e conformidade.

- Por que facemos o que di o grupo?

- Por que buscamos a conformidade?

- Qué pasa se facemos algo distinto da norma do grupo?

2.  Que é un grupo. GRUPO fronte a INDIVIDUO.

- Pertencemos a distintos grupos.

- Cada grupo ten unas normas e esixencias.

3.  Individualidade. O distinto: pensar, expresar e actuar.

- Grupo e individuo. Individuo e grupo.

- Ser distinto no grupo.

4.  As características do BO GRUPO  e do MAL GRUPO.

-Equilibrio grupo-individualidade.

- O mal grupo: anula ó individuo.

- Características do bo grupo.

5.  O grupo nas Redes Sociais.

- Os grupos virtuais e os seus perigos ( que xa se trataron noutras fichas)

6. O consentimento sexual e a capacidade de negarse ó grupo.

-  O consentimento sexual como outro consentimento o conformidade co grupo.

Ficha 4: O modelo de amor romántico

Esta actividade, guiada pola profesora de Lingua e Literatura Castelá, Eva Fernández Miguélez, desenvolveuse en dúas sesións de 50 minutos con cada grupo a semana do 18 ao

22 de marzo.

Os obxectivos da mesma foron:

• Analizar a través de distintos exemplos do cine, a música e a publicidade a pervivencia dos

mitos do amor romántico na cultura popular e a súa influencia na nosa percepción de como

deben ser as relacións afectivas.

• Mostrar as claves dunha relación sa en contraposición a actitudes de control e celos.

• Visualizar a realidade da diversidade de formas de vivir e expresar o amor.

• Potenciar as relacións igualitarias e respectuosas entre os sexos.

A primeira sesión comezou co visionado dos seguintes materiais: presentación do Programa

Quérote+ (diapositivas 17 a 21); un extracto do vídeo de Marina Marroquí sobre os mitos do amor

romántico “El amor no se parece en nada a lo que nos enseñan”; tres curtametraxes do proxecto

Encuentra el verdadero amor, producidas pola Asociación de Mujeres Cineastas y de Medios

Audiovisuales (CIMA). Despois, realizouse unha posta en común sobre os afectos tóxicos, en que

consisten e como axudan a perpetuar a inseguridade, a desigualdade e a violencia nas relacións

persoais.

Na seguinte sesión o alumnado, en grupos de 4 ou 5, investigou en diferentes medios as mensaxes

que se transmiten arredor do amor romántico, co obxectivo de contrapor a estes uns principios

que permitan desenvolver relacións sas baseadas no bo trato e a autonomía persoal. Despois cada

grupo propuxo os seus propios lemas baixo o epígrafe: Dálle a volta aos mitos do amor romántico. Con ese lemas elaborouse o vídeo que aparece ao principio desta entrada do blog.

Ao final da sesión entregouse impreso ao alumnado o documento A ERÓTICA do bo trato e o BO

TRATO na erótica, que resume as claves para poder construir relacións e encontros eróticos

saudables e satisfactorios.

Ficha 5: A relación dos sexos a través da tecnoloxía

No noso centro decicimos desenvolver a ficha 5: "A relación dos sexos a través da tecnoloxía", antes da ficha 4: "O modelo de amor romántico" porque son independientes e víñanos mellor para incluíla na temporalización das sesións de titoría. Tivo lugar os días 7 e 11 de marzo, sendo conducida polas titoras dos tres grupos de 3º ESO: Olaia Trigo González, María Villarino López e María de Toro González.

Os obxectivos a acadar foron:

• Potenciar unha actitude crítica e reflexiva na toma de decisións.
• Posibilitar un uso da tecnoloxía responsable e positivo.
• Reflexionar sobre o uso da tecnoloxía nas relacións personais.

Partindo dun documento con varios enunciados referentes ao tema das relacións e as redes sociais, así como dalgúns vídeos, propiciouse un debate para que o alumnado achegase as súas opinións e construíse reflexións beneficiosas para todos e todas. Por último, imprimíronse, recortáronse e pegáronse nas aulas cartaces da campaña "Crea, Conecta e Comparte", coa que os centros Quérote + prenteden fomentar o uso responsable das TICs.

Obradoiros Quérote +

 

A semana do 19 ao 23 de febreiro de 2024 os tres grupos de 3º ESO do IES de Allariz asistiron a un obradoiro sobre educación sexual para adolescentes, de cen minutos de duración, impartido por persoal do centro Quérote + de Ourense. Con 3º ESO A celebrouse o 19 de febreiro, mentres que con 3º ESO B e C tivo lugar o 22 de febreiro.

Estas sesións permitiron avaliar como se está a desenvolver o programa no noso centro ata o momento, despois de ter realizadas tres fichas e a piques de comezar a cuarta, sobre amor romántico. Ademais, resolvéronse dúbidas e inquedanzas sobre sexualidade plantexadas polo alumnado.